ซะกาตฟิฎเราะฮฺ

ซะกาตฟิฏเราะฮฺ
 
 ซะกาตฟิฏเราะฮฺ ได้ถูกกำหนดเป็นบทบัญญัติในเดือนชะอฺบาน ฮิญเราะฮฺศักราชที่ 2 คือซะกาตที่มุสลิมทุกคนต้องจ่าย ไม่ว่าจะเป็นเด็ก ผู้ใหญ่ อิสระชน ทาส ผู้ชาย ผู้หญิง เพื่อเป็นการชำระความสระอาดให้กับผู้ถือศีลอด จากคำพูดที่ไม่ดี หยาบคาย ที่อาจเกิดขึ้นโดยความผิดพลาด และเป็นอาหารกับคนยากจน ซึ่งซะกาตฟิฏเราะฮฺจะต้องจ่ายก่อนละหมาดอีดิ้ลฟิฏเราะฮฺ
 ความสำคัญของซะกาตฟิฏเราะฮฺ
 ซะกาตฟิฏเราะฮฺนั้นถูกกำหนดมาเพื่อเป็นการชำระความสระอาดให้กับบรรดาผู้ถือ ศีลอด จากคำพูดที่ไม่ดีต่าง ๆ ซึ่งอาจเกิดจากความผิดพลาด ที่ไม่รู้ตัว และเป็นการช่วยเหลือคนยากจน ให้มีอาหารรับประทาน มีรายงานจากอิบนิ อับบาส ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ เล่าว่า
فَرَضَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ زَكَاةَ الْفِطْرِ طُهْرَةً لِلصَّائِمِ مِنْ اللَّغْوِ وَالرَّفَثِ وَطُعْمَةً لِلْمَسَاكِينِ مَنْ أَدَّاهَا قَبْلَ الصَّلَاةِ فَهِيَ زَكَاةٌ مَقْبُولَةٌ وَمَنْ أَدَّاهَا بَعْدَ الصَّلَاةِ فَهِيَ صَدَقَةٌ مِنْ الصَّدَقَاتِ
“ท่านร่อซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กำหนดวาญิบซะกาตฟิฏเราะฮฺ เพื่อชำระความบริสุทธิ์ให้แก่ผู้ถือศีลอด จากคำพูด ที่ไม่ดี และหยาบคาย และเป็นอาหารสำหรับบรรดาคนยากจน บุคคลใดที่จ่ายซะกาตฟิฏเราะฮฺก่อนละหมาด (อีด) ดังนั้นมันคือ ซะกาตที่ถูกตอบรับ และบุคคลใดที่จ่ายซะกาตฟิฏเราะฮฺหลังจากละหมาด (อีด) ดังนั้นมันคือเศาะดาเกาะฮฺหนึ่งจากเศาะดาเกาะฮฺต่าง ๆ” (บันทึกโดยอบูดาวุด : 1609 อิบนิมาญะฮฺ : 1827 เศาะเหี๊ยะหฺอบูดาวุดอัลบานียฺ : 1609 เศาะเหี๊ยะหฺอิบนิมาญะฮฺอัลบานียฺ : 1492)
บุคคลที่ต้องจ่ายซะกาตฟิฏเราะฮฺ
 จำเป็นสำหรับมุสลิมทุกคนที่ต้องจ่ายซะกาตฟิฏเราะฮฺสำหรับตัวเอง และทุกๆ คนที่อยู่ภายใต้การดูแลของเขา ไม่ว่าจะเป็น ผู้ชาย ผู้หญิง เด็ก ผู้ใหญ่ ทาส อิสระชน ดังหะดีษที่รายงานจากท่านอับดุลลอฮฺ อิบนิ อุมัรเล่าว่า
فَرَضَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ زَكَاةَ الْفِطْرِ صَاعًا مِنْ تَمْرٍ أَوْ صَاعًا مِنْ شَعِيرٍ عَلَى الْعَبْدِ وَالْحُرِّ وَالذَّكَرِ وَالْأُنْثَى وَالصَّغِيرِ وَالْكَبِيرِ مِنْ الْمُسْلِمِينَ وَأَمَرَ بِهَا أَنْ تُؤَدَّى قَبْلَ خُرُوجِ النَّاسِ إِلَى الصَّلَاةِ
“ท่านร่อซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กำหนดวาญิบซะกาตฟิฏเราะฮฺ หนึ่งศออฺ จากอินทผลัม หรือหนึ่งศออฺ จากข้าว บาร์เล่ย์ สำหรับทาส อิสระชน ผู้ชาย ผู้หญิง เด็ก ผู้ใหญ่ จากบรรดามุสลิม และสั่งใช้ให้ปฏิบัติก่อนที่ประชาชนจะออกไปละหมาด” (บันทึกโดยบุคอรียฺ : 1432 มุสลิม : 984,1636 นะซาอียฺ : 2504)
ปริมาณของซะกาตฟิฏเราะฮฺ
 ซะกาตฟิฏเราะฮฺที่ต้องจ่ายคือ 1 ศออฺ จากอาหารหลัก เช่น ข้าวสาลี ข้าวบาเล่ย์ ผลอินทผลัม องุ่นแห้ง นมผง ข้าวสาร ข้าวโพด ซึ่งมีรายงาน จากอับดุลลอฮฺ อิบนิ อุมัร ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุมา เล่าว่า
فَرَضَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ زَكَاةَ الْفِطْرِ صَاعًا مِنْ تَمْرٍ أَوْ صَاعًا مِنْ شَعِيرٍ
“ท่านร่อซูลุลลอฮฺ ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ได้กำหนดวาญิบซะกาตฟิฏเราะฮฺ หนึ่งศออฺ จากอินทผลัม หรือหนึ่งศออฺ จากข้าว บาร์เล่ย์ ...” (บันทึกโดยบุคอรียฺ : 1432 มุสลิม : 984,1636 นะซาอียฺ : 2504)
มีรายงานจากอบูซะอี๊ด อัลคุดรียฺ เล่าว่า
كُنَّا نُخْرِجُ فِي عَهْدِ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيهِ وَسَلَّم يَوْمَ الْفِطْرِ صَاعًا مِنْ طَعَامٍ وَكَانَ طَعَامَنَا الشَّعِيرُ وَالزَّبِيبُ وَالْأَقِطُ وَالتَّمْرُ
“พวกเราได้เคยจ่าย (ซะกาตฟิฏเราะฮฺ) ในวันอีดดิ้ลฟิฏเราะฮฺสมัยท่านร่อซูล ศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะซัลลัม ด้วยอาหาร 1 ศออฺ และอาหารของเราก็คือ ข้าวบาเล่ย์ องุ่นแห้ง นมเปรี้ยวแห้ง (เป็นก้อนแข็ง) และอินทผลัมแห้ง” (บันทึกโดยบุคอรียฺ : 1510)
นักวิชาการมีความเห็นที่แตกต่างกันในเรื่องของน้ำหนักที่เทียบจากปริมาณ 1 ศออฺ
• เชคอับดุลอะซีร อิบนิ บาซ กล่าวว่า 1 ศออฺ เท่ากับ 3 กิโลกรัมโดยประมาณ
• เชคซอและฮฺ อัลอักก็อด กล่าวว่า 1 ศออฺ ประมาณ 2.480 กิโลกรัม
• ดร. มุศฏอฟา ดัยบฺ อัลบุฆอ กล่าวว่า 1 ศออฺ ประมาณ 2.400 กิโลกรัม
• เชคมุหัมหมัด ซอและฮฺ อิบนุ อุซัยมีน กล่าวว่า 1 ศออฺ เท่ากับ 2.040 กิโลกรัม
• เชคยูซุฟ อาลี บุดัยวียฺ กล่าวว่า 1 ศออฺ เท่ากับ 2.500 กิโลกรัม
(ซะกาต ตามบัญญัติอิสลาม อัลอิศลาหฺ สมาคม โดย อ.มุนีร มุฮัมหมัด หน้า 95)
หนึ่งศออฺของชาวมะดีนะฮฺในอดีต ปัจจุบันตวงข้าวสารได้ประมาณสี่ลิตรตามการตวงบ้านเรา หรือชั่งได้ประมาณสองกิโลกรัมครึ่ง (จากบทความ เรื่อง บทบัญญัติว่าด้วยซะกาตฟิฏเราะฮฺ โดย อุษมาน อิดรีส หน้า 7)
 
เวลาของการจ่ายซะกาตฟิฏเราะฮฺ
 ซะกาตฟิฏเราะฮฺนั้นจะต้องจ่ายก่อนละหมาดอีด ส่วนบุคคลใดจ่ายหลังจากละหมาดอีดแล้วถือว่าเป็นเศาะดาเกาะฮฺ มีรายงานจากอิบนิ อับบาส ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ เล่าว่า
مَنْ أَدَّاهَا قَبْلَ الصَّلَاةِ فَهِيَ زَكَاةٌ مَقْبُولَةٌ وَمَنْ أَدَّاهَا بَعْدَ الصَّلَاةِ فَهِيَ صَدَقَةٌ مِنْ الصَّدَقَاتِ
“....บุคคลใดที่จ่ายซะกาตฟิฏเราะฮฺก่อนละหมาด (อีด) ดังนั้นมันคือซะกาตที่ถูกตอบรับ และบุคคลใดที่จ่ายซะกาตฟิฏเราะฮฺ หลังจาก ละหมาด (อีด) ดังนั้นมันคือเศาะดาเกาะฮฺหนึ่งจากเศาะดาเกาะฮฺต่าง ๆ” (บันทึกโดยอบูดาวุด : 1609 อิบนิมาญะฮฺ : 1827 เศาะเหี๊ยะหฺ อบูดาวุดอัลบานียฺ : 1609 เศาะเหี๊ยะหฺอิบนิมาญะฮฺอัลบานียฺ : 1492)
แต่เวลาที่ประเสริฐที่สุดนั้นคือเช้าวันอีด ขณะเดียวกันก็อนุญาตให้จ่ายซะกาตฟิฏเราะฮฺก่อนวันอีด 1-2 วัน ท่านนาเฟี๊ยะอฺ กล่าวว่า ท่านอิบนิ อุมัร เคยจ่ายซะกาตก่อนวันอีด 1-2 วัน
 บุคคลที่ได้รับซะกาตฟิฏเราะฮฺ
 ซะกาตฟิฏเราะฮฺนั้นแตกต่างจากซะกาตทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นระยะเวลาที่สั้น และเจาะจง ซะกาตฟิฏเราะฮฺจะต้องจ่ายให้คนยากจนเท่านั้น ดังหะดีษ ที่รายงานจากอิบนิ อับบาส ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ เล่าว่า
وَطُعْمَةً لِلْمَسَاكِينِ
“....และเป็นอาหารสำหรับบรรดาคนยากจน...”
(บันทึกโดยอบูดาวุด : 1609 อิบนิมาญะฮฺ : 1827 เศาะเหี๊ยะหฺอบูดาวุดอัลบานียฺ : 1609 เศาะเหี๊ยะหฺอิบนิมาญะฮฺอัลบานียฺ : 1492)
คัดจากผู้ที่ใช้นามว่า  คนมุสลิม  สถานที่ facebook